Vụ án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng thường liên quan đến những hành vi phạm pháp có mức độ nguy hiểm thấp, nhưng vẫn có thể gây ra những hệ lụy lớn đối với cuộc sống của người bị buộc tội. Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp và đảm bảo rằng quá trình tố tụng diễn ra minh bạch, công bằng, sự hỗ trợ từ luật sư là yếu tố vô cùng cần thiết. Văn phòng Luật sư Trí Nhân tự hào cung cấp dịch vụ tranh tụng chuyên nghiệp, đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình tố tụng tại tòa án.
1. Tội phạm ít nghiêm trọng là gì?
Theo điểm a khoản 1 Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017) quy định về phân loại tội phạm như sau:
“Phân loại tội phạm
1. Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật này, tội phạm được phân thành 04 loại sau đây:
a) Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
b) Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù;
…”
Như vậy, tội phạm ít nghiêm trọng là những hành vi gây nguy hại cho xã hội, nhưng mức độ nguy hiểm không cao. Hình phạt áp dụng cho loại tội phạm này chủ yếu là các hình phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù dưới 3 năm.
2. Các xác định tội phạm ít nghiêm trọng
Để xác định tội phạm ít nghiêm trọng, ta cần dựa vào quy định pháp luật, cụ thể là theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Tội phạm ít nghiêm trọng được phân loại dựa trên mức độ nguy hiểm của hành vi và khung hình phạt mà pháp luật quy định. Dưới đây là các yếu tố cơ bản giúp xác định tội phạm ít nghiêm trọng:
Mức độ nguy hiểm của hành vi
- Tội phạm ít nghiêm trọng là những hành vi phạm tội có mức độ nguy hiểm thấp đối với xã hội. Đây thường là những hành vi vi phạm pháp luật, nhưng hậu quả hoặc mức độ ảnh hưởng của hành vi này không quá nghiêm trọng so với các loại tội phạm khác như tội phạm nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Khung hình phạt
- Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm mà: “Khung hình phạt cao nhất là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù không quá 03 năm”. Do đó, nếu mức cao nhất của khung hình phạt đối với hành vi đó không vượt quá 3 năm tù, thì hành vi đó được coi là tội phạm ít nghiêm trọng.
Các yếu tố định tính khác
Ngoài khung hình phạt, để xác định một hành vi có phải là tội phạm ít nghiêm trọng hay không, cần xem xét các yếu tố định tính khác như:
- Hành vi khách quan: Hành vi này có cố ý, vô ý hay chỉ là sơ suất gây ra hậu quả.
- Thiệt hại gây ra: Mức độ thiệt hại về tài sản, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc trật tự xã hội do hành vi vi phạm gây ra.
- Nhân thân người phạm tội: Người phạm tội có tiền án, tiền sự, hoặc có dấu hiệu tái phạm hay không.
Ví dụ về các tội phạm ít nghiêm trọng
Một số hành vi thường được xem là tội phạm ít nghiêm trọng bao gồm:
- Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 138 Bộ luật Hình sự).
- Tội vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ nhưng không gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 260 Bộ luật Hình sự).
- Tội trộm cắp tài sản nhưng giá trị tài sản nhỏ và không có tình tiết tăng nặng (Điều 173 Bộ luật Hình sự).
3. Quy trình tố tụng trong vụ án tội phạm ít nghiêm trọng
Quá trình giải quyết một vụ án hình sự, dù là ít nghiêm trọng, vẫn cần tuân thủ các thủ tục tố tụng chặt chẽ theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015. Quá trình này gồm các giai đoạn chính sau:
- Khởi tố vụ án: Khi có căn cứ cho rằng có hành vi vi phạm pháp luật hình sự, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án để làm rõ các yếu tố của hành vi phạm tội.
- Điều tra: Cơ quan điều tra tiến hành thu thập chứng cứ, lấy lời khai của người bị buộc tội, bị hại và các nhân chứng liên quan.
- Truy tố: Sau quá trình điều tra, nếu có đủ căn cứ để xác định hành vi phạm tội, Viện Kiểm sát sẽ truy tố người bị buộc tội ra trước tòa án.
- Xét xử: Tòa án tiến hành xét xử dựa trên chứng cứ thu thập được và các tài liệu do cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát cung cấp.
- Thi hành án: Sau khi bản án có hiệu lực, cơ quan thi hành án sẽ thực hiện việc thi hành bản án đối với người bị kết tội.
4. Vai trò của luật sư trong vụ án tội phạm ít nghiêm trọng
Mặc dù mức độ nguy hiểm của các tội phạm ít nghiêm trọng thấp hơn so với các loại tội phạm khác, nhưng người bị buộc tội vẫn có thể phải đối mặt với hình phạt như cải tạo không giam giữ, phạt tù hoặc phạt tiền. Luật sư đóng vai trò quan trọng trong việc:
- Bào chữa, tư vấn pháp lý để giúp người bị buộc tội hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
- Xây dựng lập luận giảm nhẹ hình phạt dựa trên các yếu tố như nhân thân tốt, hoàn cảnh phạm tội, sự hối cải của người phạm tội.
Hiểu và xác định đúng về tội phạm ít nghiêm trọng là bước đầu tiên để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người bị buộc tội trong quá trình tố tụng.
5. Dịch vụ tranh tụng vụ án tội phạm ít nghiêm trọng của Văn phòng Luật sư Trí Nhân
Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực hình sự, đặc biệt là các vụ án tội phạm ít nghiêm trọng, Văn phòng Luật sư Trí Nhân cam kết:
- Tư vấn pháp lý chi tiết: Hỗ trợ khách hàng từ khâu chuẩn bị hồ sơ, làm rõ các tình tiết vụ án và đưa ra các giải pháp pháp lý tối ưu nhất.
- Bảo vệ quyền lợi tối đa: Chúng tôi luôn đặt quyền lợi của khách hàng lên hàng đầu, đảm bảo rằng mọi quyền và lợi ích hợp pháp đều được bảo vệ tối đa.
- Đại diện tranh tụng chuyên nghiệp: Luật sư của chúng tôi sẽ tham gia đầy đủ vào các phiên xét xử, đại diện khách hàng trước Tòa án và các cơ quan chức năng.
Nếu bạn hoặc người thân đang vướng vào các vụ án hình sự ít nghiêm trọng và cần sự hỗ trợ pháp lý, đừng ngần ngại liên hệ với Văn phòng Luật sư Trí Nhân để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Văn phòng Luật sư Trí Nhân
Địa chỉ: Số 35, ngõ 117, Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 096.758.4290
Email: trinhanlaw@gmail.com
