Vụ án hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng thường liên quan đến những hành vi có mức độ nguy hiểm lớn cho xã hội và hậu quả nghiêm trọng đối với cả người phạm tội lẫn nạn nhân. Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp và đảm bảo rằng quá trình tố tụng diễn ra minh bạch, công bằng, sự hỗ trợ từ luật sư là điều vô cùng quan trọng. Văn phòng Luật sư Trí Nhân tự hào cung cấp dịch vụ tranh tụng chuyên nghiệp, đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình tố tụng tại tòa án.
1. Tội phạm rất nghiêm trọng là gì?
Theo điểm c khoản 1 Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017) quy định về phân loại tội phạm như sau:
“1. Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật này, tội phạm được phân thành 04 loại sau đây:
c) Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù;”
Như vậy, tội phạm rất nghiêm trọng loại tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn, với mức phạt tù cao nhất từ trên 07 năm đến 15 năm tù
2. Xác định tội phạm rất nghiêm trọng
Tội phạm rất nghiêm trọng được xác định dựa vào quy định của pháp luật, cụ thể là theo Bộ luật Hình sự 2015. Các yếu tố cơ bản để xác định một hành vi phạm tội thuộc loại rất nghiêm trọng bao gồm:
Mức độ nguy hiểm của hành vi
- Tội phạm rất nghiêm trọng thường là những hành vi có tác động lớn đến xã hội, gây nguy hại trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng, tài sản của người khác hoặc an ninh quốc gia.
Khung hình phạt
- Tội phạm rất nghiêm trọng là những hành vi có mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật Hình sự quy định là từ 7 năm đến 15 năm tù.
Các yếu tố định tính khác
Để xác định tội phạm rất nghiêm trọng, cần xem xét thêm các yếu tố như:
- Hành vi khách quan: Hành vi có phải là cố ý, có tổ chức hay tái phạm nhiều lần.
- Thiệt hại gây ra: Gây tổn hại lớn về sức khỏe, tài sản hoặc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh xã hội.
- Nhân thân người phạm tội: Người phạm tội có tiền án, tiền sự hoặc các tình tiết tăng nặng như tái phạm nguy hiểm.
2. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo điểm b khoản 2 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm rất nghiêm trọng là 15 năm. Điều này có nghĩa là sau 15 năm kể từ ngày thực hiện hành vi phạm tội, người phạm tội sẽ không còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cách tính thời hiệu
- Thời điểm bắt đầu: Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định nêu trên, người phạm tội lại thực hiện hành vi phạm tội mới mà Bộ luật này quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên 01 năm tù, thì thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày thực hiện hành vi phạm tội mới.
- Nếu trong thời hạn quy định nêu trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có quyết định truy nã, thì thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra đầu thú hoặc bị bắt giữ.
- Trường hợp không áp dụng thời hiệu: Thời hiệu không áp dụng đối với một số tội phạm như xâm phạm an ninh quốc gia, tội chống loài người, và các tội tham ô tài sản trong một số trường hợp nhất định.
Như vậy, việc xác định thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là rất quan trọng trong việc xử lý các vụ án hình sự, nhằm đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của người phạm tội cũng như của xã hội.
3. Thẩm quyền xét xử vụ án phạm tội rất nghiêm trọng
Theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, thẩm quyền xét xử vụ án hình sự rất nghiêm trọng được xác định dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm cấp tòa án và địa bàn thực hiện hành vi phạm tội. Các quy định cụ thể được nêu tại Điều 268 và Điều 269 của Bộ luật Tố tụng hình sự như sau:
Thẩm quyền theo cấp tòa án:
- Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án quân sự khu vực có thẩm quyền xét xử sơ thẩm những vụ án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, và tội phạm rất nghiêm trọng, trừ những trường hợp ngoại lệ như sau:
- Các tội xâm phạm an ninh quốc gia.
- Các tội liên quan đến phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh.
- Các tội được quy định trong các điều khoản cụ thể như Điều 123, 125, 126 của Bộ luật Hình sự,
- bao gồm các tội giết người, giết con mới đẻ, bức tử, và một số tội đặc biệt nghiêm trọng khác.
- Các tội phạm thực hiện ngoài lãnh thổ Việt Nam.
- Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án quân sự cấp quân khu có thẩm quyền xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự không thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp huyện, bao gồm:
- Các tội phạm thuộc ngoại lệ của Tòa án cấp huyện.
- Vụ án có bị cáo, bị hại, hoặc tài sản liên quan ở nước ngoài.
- Vụ án có tình tiết phức tạp, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, hoặc có bị cáo là cán bộ chủ chốt, thẩm phán, kiểm sát viên.
Thẩm quyền theo lãnh thổ:
- Thông thường, Tòa án nơi xảy ra tội phạm có thẩm quyền xét xử vụ án. Nếu tội phạm được thực hiện tại nhiều nơi hoặc không xác định rõ nơi thực hiện, Tòa án có thẩm quyền là Tòa án nơi kết thúc điều tra.
- Đối với tội phạm xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, thẩm quyền xét xử sẽ thuộc về Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi bị cáo cư trú cuối cùng ở Việt Nam. Nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có thể giao thẩm quyền xét xử cho Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, hoặc TP. Đà Nẵng.
- Nếu bị cáo phạm tội ngoài lãnh thổ Việt Nam và thuộc thẩm quyền của Tòa án quân sự, thẩm quyền xét xử sẽ do Tòa án quân sự cấp quân khu đảm nhiệm theo quyết định của Chánh án Tòa án quân sự trung ương.
Các yếu tố ảnh hưởng đến thẩm quyền
- Tính chất của vụ án: Nếu vụ án có nhiều tình tiết phức tạp hoặc liên quan đến nhiều ngành khác nhau, Tòa án cấp tỉnh hoặc cấp quân khu có thể tiếp nhận để đảm bảo việc xét xử công bằng và chính xác.
- Đối tượng bị cáo: Nếu bị cáo là những cá nhân có chức vụ cao trong xã hội hoặc liên quan đến các cơ quan nhà nước, việc chuyển hồ sơ lên Tòa án cấp cao hơn cũng thường được thực hiện để đảm bảo tính khách quan trong xét xử.
Như vậy, việc xác định thẩm quyền xét xử đối với các vụ án phạm tội rất nghiêm trọng không chỉ dựa vào mức độ của tội danh mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như địa điểm xảy ra tội phạm và tính chất của vụ án.
4. Quy trình tố tụng trong vụ án tội phạm rất nghiêm trọng
Trong các vụ án hình sự rất nghiêm trọng, quy trình tố tụng cần tuân thủ chặt chẽ các quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015. Quá trình này gồm các bước chính:
- Khởi tố vụ án: Khi có dấu hiệu của tội phạm, cơ quan điều tra tiến hành khởi tố vụ án và bắt đầu điều tra.
- Điều tra: Cơ quan điều tra thu thập chứng cứ, lấy lời khai của người bị buộc tội, bị hại và các nhân chứng.
- Truy tố: Sau khi điều tra, nếu có đủ chứng cứ, Viện Kiểm sát sẽ truy tố người bị buộc tội ra tòa án.
Xét xử: Tòa án sẽ xét xử dựa trên chứng cứ và tài liệu do các cơ quan tiến hành tố tụng cung cấp. - Thi hành án: Sau khi bản án có hiệu lực, cơ quan thi hành án sẽ thực hiện các biện pháp thi hành bản án đối với người phạm tội.
5. Vai trò của luật sư trong vụ án tội phạm rất nghiêm trọng
Trong các vụ án hình sự rất nghiêm trọng, người bị buộc tội có thể phải đối mặt với những bản án nặng nề. Luật sư đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng:
- Tư vấn pháp lý: Giúp khách hàng hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ và các quy định pháp luật liên quan.
- Bào chữa: Luật sư đại diện khách hàng tại tòa án, xây dựng lập luận, đưa ra các chứng cứ giảm nhẹ tội danh, hoặc minh oan cho khách hàng.
- Giảm nhẹ hình phạt: Xây dựng các lập luận pháp lý dựa trên hoàn cảnh, tình tiết giảm nhẹ, nhân thân tốt của khách hàng để giảm nhẹ hình phạt.
6. Dịch vụ tranh tụng vụ án tội phạm rất nghiêm trọng của Văn phòng Luật sư Trí Nhân
Với đội ngũ luật sư dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực hình sự, đặc biệt là trong các vụ án rất nghiêm trọng, Văn phòng Luật sư Trí Nhân cam kết:
- Tư vấn pháp lý chi tiết: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn khởi tố, điều tra, đến xét xử, đảm bảo mọi quyền lợi hợp pháp đều được bảo vệ tối đa.
- Bảo vệ quyền lợi tối đa: Chúng tôi luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu, đại diện cho khách hàng trong các buổi xét xử và trước các cơ quan nhà nước.
- Đại diện tranh tụng chuyên nghiệp: Luật sư của chúng tôi sẽ tham gia đầy đủ các phiên xét xử, lập luận pháp lý chặt chẽ để bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho khách hàng.
Nếu bạn hoặc người thân đang đối mặt với các vụ án hình sự rất nghiêm trọng, hãy liên hệ với Văn phòng Luật sư Trí Nhân để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Văn phòng Luật sư Trí Nhân
Địa chỉ: Số 35, ngõ 117, Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 096.758.4290
Email: trinhanlaw@gmail.com
